TURİZM 5.0 BAKIŞ AÇISINDAN YEREL HALKIN KATILIMI VE DİJİTALLEŞMENİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÜZERİNDEKİ ROLÜ

Özet

Küresel boyutta pek çok ülkenin ekonomik kalkınmasında etkin bir rolü bulunan turizm endüstrisinin başarısı sürdürülebilir turizm yaklaşımı ile paralellik göstermektedir. Turizm hareketlerinin olumlu ve olumsuz etkileri arasında bir denge yaratmak ve sürdürülebilirliğin başarılı olması adına paydaşların etkin katılımı gerekmektedir. Bu paydaşlardan yerel halkın turizm faaliyetleri süreçlerine katılımı planlama, yönetim ve ekonomik kazanç biçiminde olmaktadır. Yeni teknolojilerin ortaya çıkmasıyla birlikte öteki endüstrilerde olduğu gibi turizm endüstrisinde de dijital bir dönüşüm yaşanmıştır. Endüstri 5.0’ın Turizm 5.0’a uygulanmasıyla insan merkezli, eşitlikçi, barışçıl, sürdürülebilir, erişilebilir ve dirençli değerlerin ön planda tutulduğu bir yaklaşım ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada sürdürülebilir turizmin gelişim sürecine yerel halkın katılım tipolojileri ekseninde geçmişten günümüze durumu alan yazının teorik bir çerçevede incelenmesiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışma da nitel yaklaşımların kullanıldığı doküman analizi yöntemi uygulanarak ikincil kaynaklar analiz edilip bir derleme oluşturulmuştur. Bu incelemeler ışığında erişim, katılım ve dönüştürücü etkiyi açıklayan dijital katılım döngüsü modeli geliştirilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında, günümüzde tüm katılımcılar, paydaşlar, yerel halk ve ziyaretçiler açısından yaşam kalitesi ve sosyal değerin artırılması, pozitif etkiler yaratılması ve tüm paydaşlar arasında işbirliği sağlanmasının bazı eksiklikleri olsa da bilgi ve iletişim teknolojileri ile gerçekleşeceği öngörülmektedir.